Farmacja • Dodane 20.12.2021
Zaordynowana przez lekarza terapia to dopiero początek drogi. Zawsze istnieje ryzyko wystąpienia różnego rodzaju interakcji lekowych związanych np. z przyjmowanymi przez pacjenta preparatami bez recepty. Proces leczenia jest również często obarczony błędami związanymi z samym sposobem i czasem przyjmowania leków.
Farmaceuta może stać się sprzymierzeńcem lekarza w skutecznym leczeniu pacjentów, lecz jak to osiągnąć? Poniżej przedstawiam 10 aspektów, które należy uwzględnić przygotowując się do wdrożenia i prowadzenia opieki farmaceutycznej.
I. Zdobądź zaufanie pacjenta-budowanie relacji jest bardzo ważne. Pacjenci często poruszają intymne i delikatne tematy. Od Twojego profesjonalnego podejścia i wyczucia zależy tutaj bardzo dużo.
II. Rozmowa z pacjentem - może mieć charakter ustrukturyzowany np. w formie schematu wykorzystywanego w krajach anglosaskich tzw.” WHHAM questions”. (Who is it for? What are the symptoms?; How long have the symptoms been present?; Any other medication being used at present?; and What Medication has been tried already?)Uniwersalność tych pytań pozwala na ich zastosowanie właściwie we wszystkich przypadkach tzn. zarówno wtedy, gdy pacjent mówi nam o schorzeniu lub dolegliwości, ale również wtedy, gdy prosi o konkretny preparat/produkt lub kładzie go przed nami. Powyższe pytania mogą stanowić trzon każdej rozmowy z pacjentem.
Można również użyć własnych słów i sformułowań. Najważniejszy jest cel, czyli pozyskanie jak najwięcej informacji o lekach, które przyjmuje pacjent. Na początku rozmowy należy wsłuchać to co ma do powiedzenia pacjent. Pacjenci potrafią robić bardzo dużo dygresji w związku z tym należy umiejętne poprowadzić rozmowę, tak aby była na temat.
III. Zadawanie pytań - Pytania a przede wszystkim ich prosta struktura to baza, która pozwala uzyskać jak najwięcej cennych informacji o objawach i dolegliwościach pacjenta, a potem przekazać właściwe rekomendacje. Bardzo często już po paru minutach rozmowy pacjent odpowie na część kluczowych pytań, następnie należy uzupełnić brakujące informacje zadając dodatkowe pytania.
IV. Koncyliacja lekowa -w kolejnym etapie należ zapoznać się z pełną listę leków, które przyjmuje pacjent, zwracając uwagę na suplementy, leki OTC oraz preparaty ziołowe, które bardzo często mogą wchodzić w interakcje z przepisanymi lekami. W ten sposób można szybko zidentyfikować możliwość wystąpienia niebezpiecznych oraz możliwych działań niepożądanych. Wielu pacjentów podejmuje próbę samoleczenia i decyduje się na użycie wcześniej przepisanych przez lekarza lub doradzonych przez farmaceutę preparatów. Ocena efektywności podjętego leczenia może zapobiec niebezpiecznym sytuacjom.
V. Prosto i zrozumiale-podczas rozmowy formułujemy merytoryczne pytania, ale w sposób łatwy do zrozumienia przez pacjenta. Mówimy wyraźnie, powoli, unikając żargonu medycznego, tak aby przekaz dla pacjenta był czytelny.
VI. Ustalenie objawów i czasu ich trwania - Bardzo często trzeba zadać kilka dodatkowy pytań, aby ustalić więcej szczegółów. Większość niegroźnych schorzeń ustępuje po kilku dniach także pacjent być może potrzebuje już na tym etapie konsultacji z lekarzem lub zmiany formy leczenia.
VII. Wyciąganie właściwych wniosków - od nich zależy rekomendacja Farmaceuty i to jak w ten sposób pomożemy pacjentowi. Opieramy się przede wszystkim na twardych faktach oraz swojej wiedzy.
VIII. Stworzenie rekomendacji i planu działania - Należy upewnić się, że dobrze zrozumieliśmy pacjenta i jego dolegliwość. Tutaj pomocne może okazać się powtórzenie do pacjenta kluczowych punktów które udało się ustalić podczas rozmowy. W ten sposób pokazujemy, że słuchaliśmy i jesteśmy zainteresowani jego problemami, ale również wyeliminujemy ewentualne nieporozumienia. Nigdy nie przeskakujmy od razu do diagnozy i rekomendacji zakładając po pierwszej odpowiedzi na pytanie, że już wszystko wiemy. Ten krótki czas wywiadu należy wykorzystać jak najefektywniej, tak aby przekazać pacjentowi wszystkie informacje odnośnie dawkowania i stosowania leku lub preparatu. Powinniśmy upewnić się, że wszystko jest dla pacjenta jasne i klarowne. Dopytajmy pacjenta czy nie potrzebuje jakiś innych dodatkowych informacji.
IX. Zaproponowanie zmian w terapii lub jej korekta (jeśli jest konieczna) oraz zaplanowanie razem z pacjentem jej wdrożenia - Dopiero w momencie, gdy wiemy już wszystko na temat schorzenia lub problemu, z którym przyszedł do nas pacjent będziemy mogli doradzić właściwy preparat. Gdy w naszej ocenie konieczna jest konsultacja z lekarzem, przekazujemy taką informacje w delikatny i spokojny sposób tak aby nie wywołać lub wzbudzić dodatkowo niepokoju u pacjenta.
X. Wsparcie i okazanie empatii –pacjenci są bardzo często zagubieni. Może zdarzyć się, że będziemy musieli pozyskać informacje od pacjenta, który będzie niechętny do rozmowy. Pacjent często czuje się zakłopotany, pełen obaw a czasem będzie nawet przestraszony lub zmartwiony objawami. Należy okazać dużo zrozumienia i cierpliwości. Bardzo duże znaczenie ma sposób w jaki zadajemy pytania. Kierujmy się empatią, nie ma znaczenia kolejność zadanych pytań, dostosowujemy je do sytuacji. Kluczem do sukcesu jest, aby zostały zadane one w sposób naturalny (“nie robotycznie”).
XI. I punkt dodatkowy dekalogu podziękuj za rozmowę i okazane zaufanie
Piśmiennictwo:
Przeczytaj także